Menu
Briljant! is een uniek project in Zwolle, waarin 65-plussers samen met een maker/kunstenaar een heel eigen kunstwerk gaan maken op basis van de verhalen, ideeën, inzichten, levenslessen en andere wijsheden van de ouderen. De wensen, talenten, kennis en vaardigheden van ouderen staan centraal en worden gewaardeerd door anderen. Ouderen merken op deze manier dat ze nog steeds een waardevolle bijdrage aan de maatschappij leveren! Het gaat er tijdens een traject niet alleen om dat ouderen ‘meedoen’, maar dat de focus ligt op ‘ertoe doen’.
Voor de trajecten zijn we op zoek naar Zwolse professionele makers en kunstenaars in alle mogelijke disciplines: dans, theater, muziek (vocaal en instrumentaal), literatuur, film, video, audio, beeldend… Het uitgangspunt is dat elke oudere mee kan doen, wat de artistieke ambitie ook is. Essentieel is natuurlijk dat je feeling hebt (of die wilt ontwikkelen!) met de mensen om wie dit project draait: ouderen. Daarbij is het goed om te weten dat Briljant! voor alle ouderen in Zwolle is en daarnaast speciale aandacht heeft voor LHTBIQ+-ouderen, eenzame ouderen en ouderen met een migratieachtergrond.
Elk traject heeft in principe dezelfde opzet: er zijn 8 sessies en 2 aanvullende bijeenkomsten. De indeling daarvan is als volgt:
Daarnaast is er een centraal moment waarop alle afgeronde trajecten van een bepaalde periode aan een breder publiek worden gepresenteerd. Tot slot is er een dialoogsessie waarin wordt nagepraat over wat het traject heeft betekend voor de ouderen en voor jou als maker.
De groep deelnemers die je zult gaan begeleiden bestaat uit maximaal 10 personen; 8 is voor Briljant! het ideale getal. In die groep kunnen absolute beginners zitten, maar ook mensen die ooit iets hebben gedaan in jouw discipline en die liefde willen hervinden. Je weet het nooit! Eén ding is wel zeker: ze hebben er zin in om aan de slag te gaan!
We kunnen niet genoeg benadrukken dat het niet de bedoeling is dat er een ‘klasje’ wordt gevormd waarin het bijvoorbeeld gaat om de ontwikkeling van de techniek. Het gaat om samen een nieuw werk maken waarin een thema dat bij de ouderen leeft, centraal staat.
Jij als maker wendt je talenten en vaardigheden aan om ervoor te zorgen dat het iets bijzonders wordt!
Vanzelfsprekend is er voor jou een vergoeding beschikbaar, waarbij er een aanvullend budget is voor materiaalkosten.
Heb je interesse, of heb je vragen? Twijfel niet en neem geheel vrijblijven contact op met Jolan van de Waeter (jolan@briljantzwolle.nl / 06 – 30 70 66 06)!
Verhalen vertellen
NinaDis is een Zwolse verhalenverteller, theatermaker en docent die van haar liefde voor verteltheater haar expertise heeft gemaakt. Ze heeft een passie voor verhalen in alle soorten en maten. Oude mythes, sagen, sprookjes en persoonlijke verhalen, voor haar zijn ze als eten en drinken. In haar veelzijdige werkzaamheden binnen het onderwijs en de culturele sector weet ze altijd wel een vleugje verteltheater toe te voegen. Of zeg maar gerust een flinke scheut! Zo heeft ze een groep jonge vertellers die ze coacht en opleidt om daarna met deze jongeren festivals en evenementen langs te gaan. Waar ze de mooiste verhalen kunnen delen met kinderen en volwassenen.
Verhalen leren ons veel over onszelf en de wereld om ons heen. Ze zijn er om verteld te worden door iedereen en alle leeftijden. Daarin is dan binnen het verteltheater het de kunst om het publiek te betoveren met woorden. Verteltheater is een wisselwerking tussen verhaal, verteller en publiek waarin iets magisch ontstaat. De verteller omschrijft het verhaal en het publiek schetst het beeld in hun hoofd waarbij het verhaal vorm en kleur krijgt.
Theater
Persoonlijke verhalen zijn het vertrekpunt van theatermaker Fieke van der Panne. Vanuit gesprekken en ontmoetingen ontstaat de basis van het materiaal waarmee ze samen met deelnemers aan de slag gaat.
Bij Briljant! probeert zij deze verscholen en onzichtbare verhalen in het licht te zetten. Gevoelens die normaal onbestemd zijn worden hier deelbaar gemaakt; daar ligt volgens haar de kracht van theater.
Fieke geloofd dat er in een ieder mens een maker en verhalenverteller schuilt en zal tijdens het maakproces samen met de deelnemers deze kant proberen te ontdekken én in te zetten.
Beeldende Kunst
Marit Otto is een multidisciplinair beeldend kunstenares. Schilderkunst, collages, installaties en 3D-art zijn enkele disciplines binnen de beeldende kunst waar zij mee werkt.
Binnen Briljant zet zij haar talenten als conceptdenker en kunstschilder in om met deelnemers aan de slag te gaan. Het doel: de meest passende middelen vinden om de kern van verhalen weer te geven.
Tijdens het traject reikt ze diverse gereedschappen en technieken aan om tot goede concepten en ideeën te komen en deze uit te werken tot kunstwerkwerken. Naast het produceren van kunst speelt leren daarom ook een belangrijke rol bij Marit.
Film & Theater
Pomme Willemse is een film- en theatermaker, maar noemt zichzelf liever geen ‘maker’ om andere kunstdisciplines niet uit te sluiten. Zij heeft een voorliefde voor sociaal-maatschappelijke thema’s. Zo maakte zij o.a. een portretvideo over mantelzorgers met een migratieachtergrond.
Bij een traject van Briljant! vertaalt ze (verstopte) verhalen naar een kunstwerk. Een documentaire, minifilm of theatervoorstelling, samen met deelnemers onderzoekt zij de meest passende kunstvorm.
De mens staat centraal in haar werk. Met haar nieuwsgierigheid en passie voor beeld maakt ze sociale documentaires waar gesprekken worden geopend, verhalen worden verteld en elk mens in een mooi licht komt te staan.
Muziek
Laila de Vries is een Nederlandstalige singer-songwriter. Met treffende teksten, rijke pianoklanken en een warm stemgeluid schrijft en zingt zij eerlijke en herkenbare liedjes. In haar muziek zoekt zij naar de essentie die schuilt in verhalen.
Bij Briljant! gaat Laila met deelnemers aan het werk om emoties te vertalen naar muziek. Deze kunstvorm biedt een veilige omgeving om onderwerpen bespreekbaar te maken die in het dagelijks leven niet altijd gemakkelijk zijn om over te praten. Een kunstvorm waarbij kracht en kwetsbaarheid hand in hand gaan.
Muziek maken staat centraal in een traject bij Laila de Vries. Zij zet haar vaardigheden als tekstschrijver, zangeres en pianist in om samen met senioren te werken aan een muzikaal kunstwerk.
Textiel
Luchtigheid, humor en diepgang vormen een interessante combinatie volgens textielkunstenaar Tineke Puyenbroek. Met haar kleurrijke textielcollages reageert ze op de wereld om haar heen, vol bewondering en verwondering.
Bij Briljant! zet Tineke ‘textiel als levensdraad’ centraal. Vanaf de eerste warme doek die u om zich heen gewikkeld kreeg na uw geboorte tot de voering van uw grafkist. Textiel is er altijd, in vele vormen en speelt een grote rol in het bestaan.
Hoe is uw leven gelopen? Wat hield u bezig? Waar ligt u nu nog wakker van? Wat wilt u delen? Welke rol heeft stof/textiel in uw leven? Over deze onderwerpen gaat Tineke met de deelnemers in gesprek om samen een thema en werkvorm te ontwikkelen.
Beeldende Kunst
Arie Geurts is een beeldend kunstenaar die inspireert en enthousiasmeert. Zijn abstracte schilderijen zijn gemaakt om de toeschouwer te laten dromen en associëren. Onthaasten is een belangrijk thema voor Arie: de workshops schilderen die hij verzorgt voor organisaties zijn dan ook gestart als nieuwe vorm om rust in de hectiek van dag te vinden.
Een belangrijke onderdeel van zijn bijdrage als kunstenaar bij Briljant! is het zoeken van verbinding tussen mensen. Hij kijkt en luistert naar persoonlijke verhalen en ontdekt samen met de deelnemers waar deze elkaar raken, om zo tot een gezamenlijke kunstuiting te komen.
In een traject met Arie Geurts gaan deelnemers aan de slag met acrylverf en paletmessen. Hij gebruikt zijn kennis van diverse technieken om senioren een gereedschapskist te geven waarbij zij hun verhaal kunnen vertalen naar beeldende kunst.
Beeldende Kunst
Videograaf Jovan Avromoski vertaalt verhalen van mensen en organisaties tot pakkende video’s. Met zijn kennis op het gebied van camera’s, licht, geluid en montages maakt hij met evenveel passie een documentaire als een liveregistratie van een concert.
Binnen en buiten Briljant! zoekt Jovan naar de ‘echtheid’ in communicatie. De vraag die hij zich telkens stelt is ‘Hoe komt iets over op mij en anderen?’ Hij confronteert deelnemers en stimuleert deze om ruis, zoals trots en schaamte, naar de achtergrond te duwen.
Naast het produceren van video’s met professionele apparatuur is Jovan expert op het gebied van smartphones en sociale media. Bij scholen en organisaties geeft hij workshops over het gebruik van telefoons om vlogs en video’s op te nemen. Daarbij zet hij zijn theaterkennis in om deelnemers het beste uit zichzelf te laten halen op beeld.
Muziek & podcasts
Als rasechte blauwvinger studeerde Neal piano en zang aan het ArtEZ-conservatorium in Zwolle. Hoewel zijn vader operazanger is, richt Neal zich bij zijn bands Primaat en Katie Koss op modernere muziek als jazz, pop en hip hop. Maar hij laat zich breed inspireren.
Omdat Neal het muzikantschap als een ambacht ziet, vindt hij het belangrijk om zijn passie door te geven aan anderen, niet alleen op het podium. Hij geeft daarom ook les en realiseert projecten voor talentontwikkeling.
Neal is daarnaast actief als podcastmaker. Zwolle Zoomt In is een podcast waarin Zwollenaren die iets moois doen voor de stad een podium krijgen. Neal ziet podcast als een toegankelijker versie van radio, want je bepaalt zelf wanneer je een aflevering luistert.
Bij Briljant! vindt hij het een uitdaging om beide disciplines in te zetten en samen met de deelnemers te onderzoeken of er een combinatie te maken is in hun traject.
Dans
Met haar dansschool maakte Margriet jaarlijks musicals, choreografeerde ze trouwkoppels en gaf individuele danscoaching. Ze geeft les op zeer uiteenlopende niveaus bij verschillende instellingen.
Margriet neemt de deelnemers van Briljant! mee in de wereld van dans en beweging. Ze is erg benieuwd naar de herinneringen van de muziekwereld en de dansstijlen die daarbij hoorden. Graag wil ze deze met de deelnemers herbeleven en wellicht vertalen naar het hedendaagse.
Voor Margriet is een project bij Briljant! geslaagd als elke deelnemer als individu zijn of haar eigen doel heeft behaald. Voor de ene deelnemer is dit doel de drempel overstappen om te dansen, voor de ander is dat de verbinding kunnen leggen met het lichaam. Hier zit geen waardeoordeel aan. Wat centraal staat tijdens het dansen is leven in het moment, het zijn in het hier en nu.
Beeldend
De persoonlijke inbreng van de deelnemer is voor Annet zeer inspirerend. Ze zoekt altijd naar mogelijkheden om uit te dagen. Hoe oud of jong de mensen zijn met wie Annet werkt, maakt daarbij niet uit. Ze vindt het geweldig om mensen tot op hoge leeftijd aan te zetten tot het spelen met materialen, en met hen te kijken naar hoe ze zichzelf kunnen uiten.
Annet is breed georiënteerd. Zelf heeft ze een voorliefde voor klei, maar ze is bepaald niet eenkennig. Dat blijkt ook wel uit haar eigen werk, dat zeer uiteenloopt. Ze heeft bijvoorbeeld ook objecten van glas, schilderijen en tekeningen gemaakt. In haar kunstenaarsleven heeft Annet uitgebreid geëxperimenteerd met uiteenlopende materialen en die kennis zet ze graag in bij het zoeken naar een passende uitingsvorm voor het verhaal van deelnemers in een Briljant!-traject.
Keramiek & tekenen
Zelf maken én andere mensen laten maken, bij die combinatie voelt Margreet zich gelukkig. Ze maakt in haar pottenbakkerij de prachtigste werken, zoals lampen en schalen. Al haar glazuren maakt ze daarbij ook zelf. Verder onderzoekt ze ook graag hoe ze haar andere grote liefde, tekenen, kan laten samengaan met keramiek.
Andere mensen laten maken doet Margreet bijvoorbeeld in Kampen, bij centrum voor de kunsten Quintus, en bij Buitenkunst.
Een andere grote liefde van Margreet is het mogelijk maken van projecten waar cultuur, zorg en welzijn elkaar raken. Vooral met en voor senioren. Kunst en cultuur inzetten om anderen te ontmoeten, te ontspannen, je verhaal te vertellen, te voelen en te ontdekken dat je meer kunt dan je dacht. Margreet past perfect bij Briljant! – en Briljant! bij Margreet!
Textiel & fotografie
Betty houdt zich vooral bezig met textiele werkvormen in de breedste zin van het woord. Wat ze doet, omschrijft ze zelf als ‘schilderen met textiele werkvormen’. Daarnaast houdt ze zich bezig met fotografie. Ze zoekt op dat vlak graag de combinatie met andere met andere disciplines binnen de beeldende kunst.
Het liefst dwaalt Betty door de stad om de vergankelijkheid en het onverwachte vastleggen. Ze heeft daarbij geen vooropgezet plan, want je weet van tevoren toch niet wat je tegen kan komen. Het is veel leuker om je te laten verrassen.
Die openheid is een belangrijke drijfveer om als kunstenaar mee te doen bij Briljant!. Ze start heel graag met open vizier en dat kan in dit project. Ze kijkt ernaar uit om samen met de deelnemers te ontdekken wat er verteld moet worden in het beeldmateriaal.
Literatuur
In een Briljant-traject met Renée Nieuwenstein staan drie C’s centraal: Cultuur, Communicatie en Coaching. Schrijven loopt als een rode draad door haar werk heen. Naast diverse taalprojecten voor jong en oud schreef ze een aantal boeken én maakte ze een podcast. Met Renée aan een kunsttraject werken betekent bezig gaan met literatuur in de breedste zin: in gesprek gaan met jongeren en dit vastleggen, een kinderboek schrijven of een dichtbundel maken. Wat wilt u met taal doen?
Voor Renée staat het verhaal van het individu centraal. ‘’Ik ben altijd nieuwsgierig naar het verhaal dat alle mensen bij zich dragen en ik geloof er dan ook in dat elkaars verhaal kennen bijdraagt aan een betere wereld. ‘’
Tijdens haar project bij Briljant zocht zij de verbinding tussen jong en oud om te onderzoeken wat de vooroordelen zijn die jongeren over ouderen hebben en vice versa. Het resultaat: een heleboel waardevolle gesprekken en een installatie waar deze gesprekken zijn gebundeld.
Theater
Krist Akkermans maakt van het podium een thuisplek. Hij werkt vanuit de ideeën en wensen van de deelnemers, geeft vorm aan een wereld die ze kennen en biedt tegelijkertijd een compleet nieuw perspectief. Zijn motto: In kunst is er de ruimte voor mensen om zichzelf te vinden en verrijken.
Deze eigenzinnige theatermaker is visueel ingesteld. Verhalen bij Briljant zet hij om in esthetisch beeld. Dat beeld kan van alles zijn. Soms een enkele stoel in een lege ruimte, de andere keer een discoclub uitgedost met glitterlampen en een dansvloer.
In het eerste traject bij Briljant onderzoekt Krist samen met de deelnemers het thema liefde. De kersverse acteurs en actrices delen tijdens een ‘’date’’ hun visie op dit universele thema. Soms met een lach, soms met een traan, en iedereen op zijn eigen unieke manier.
Beeldende kunst
Jacomijn Schellevis gebruikt de openbare ruimte als canvas en de natuur, tradities en rituelen als inspiratie. Ze maakte diverse beelden en installaties die in het wild te bewonderen zijn. In Vilsteren bij de stuw staan twee houten tronen met hierop afbeeldingen van de vissen uit het gebied. In Haaksbergen staan die grote beelden van Cortenstaal, opgebouwd uit woorden in het dialect. Deze beelden staan symbool voor het Noaberschap, de sociale cohesie in Twente.
Als kunstenaar bij Briljant neemt ze de deelnemers mee in een creatief proces: kijken, nadenken, praten en leren hoe je je verhaal of boodschap in een beeld kan vertalen. Haar eerste traject stond in het teken van de ‘’Kracht van verbazing.’’ Met het idee dat je nooit te oud bent om nieuwe dingen te leren gingen de deelnemers aan de slag met keramiek. Het resultaat: een aantal prachtige vazen met hierop inspirerende levenslessen.
Theater
Cristel Hakvoort, van het theatergezelschap KRIJT, is een veelzijdige en enorm enthousiaste theatermaker. Van jeugdtheatervoorstellingen tot het uitvoeren van community art projecten, van theaterles geven aan middelbare scholieren tot trainingsacteren, van workshops schaduwspel geven tot theatrale handpoppen vervaardigen, met Cristel kunt u alle kanten op.
Gelijkwaardigheid binnen een kunsttraject is voor haar van essentieel belang ‘Kunst neemt iedereen serieus, ongeacht welke doelgroep, leeftijd. Dat streef ik dan ook na in de samenwerking binnen Briljant.’
In het eerste traject bij Briljant maakte zij samen met de deelnemers een prachtig theaterstuk ‘De Ongenode Gast,’ waarbij het thema dementie centraal stond. De hoofdrol was weggelegd voor een mevrouw die lijdt aan alzheimer. Het resultaat: een confronterend en prachtig theaterstuk met dialoog, dans, en zelfgemaakte poppen.
Beeldende kunst
Kunstenares Chantall is altijd op zoek naar de interactie tussen de kunst en de toeschouwers / deelnemers. Ze heeft een voorliefde voor werken met ‘aaibaar’ materiaal, zoals textiel, maar werkt eigenlijk met alle materialen die ze voorhanden heeft, waaronder metaal, stoepkrijt, bellenglazen of een grasmat.
Haar werk gaat over alledaagse thema’s als ontmoeting, contact, verbinding, zingeving, loslaten en rouw. Bij haar project ‘’Leven in Weijtendaal’’ maakte zij een ode aan de mens die dementeert en een blijvende herinnering aan het elkaar steeds ontmoeten in het hier en nu. Het kunstwerk kwam tot stand na een aantal waardevolle gesprekken met bewoners van een verpleeghuis.
Tijdens het eerste traject bij Briljant nodigde ze deelnemers uit om hun inspiratiebronnen te schilderen. Het materiaal: koffie. Dit resulteerde in een mooie installatie met afbeeldingen van mensen en dieren die van invloed zijn geweest op het leven van de deelnemers.
Beeldende kunst
Cuma Eser is een beeldend kunstenaar die zich laat inspireren door schildertechnieken van over de hele wereld. Sumingashi uit Japan, wasschilderen uit Egypte en Ebru uit Turkije. Met Cuma maak je als deelnemer een reis, zowel op creatief gebied als intern.
Kunst staat voor Cuma gelijk aan ontlading. Enerzijds zet het je aan het denken over datgene wat je bezighoudt in het leven, anderzijds is het een uitlaatklep om even niet met de dagelijkse gang van zaken bezig te zijn.
Samen met een groep migrantenouderen gebruikt hij tijdens het eerste traject bij Briljant de expressieve kunstvorm Ebru om het thema ‘Kijken naar de toekomst’ vorm te geven. Waar het in veel culturen voorheen normaal was dat de kinderen voor de ouders gingen zorgen, komt hier langzamerhand een verschuiving in. De vraag die Cuma hierbij stelt is: ‘Hoe gaat u met deze verandering om en welke invloed heeft dit op uw toekomst?’
